Zes jaar geleden was Deutsche Bank nog de vierde zakenbank van ons land, nu zet de Duitse bankreus een punt achter het Nederlandse avontuur. De overname van een aantal ABN Amro-onderdelen in 2010 is uitgedraaid op een fiasco.

Voortdurende IT-problemen, duizenden weggestuurde klanten uit het mkb en 1,3 miljard euro aan nettoverliezen. Na jaren van tegenslagen heeft Deutsche Bank eieren voor zijn geld gekozen: de Nederlandse activiteiten zijn overgeheveld naar het hoofdkantoor in Duitsland. Dat blijkt uit het onlangs gedeponeerde jaarverslag van de bank, schrijft het Financieele Dagblad maandag.

De bankvergunning is teruggegeven aan toezichthouder DNB; Deutsche Bank gaat voortaan de Nederlandse markt bedienen via een bijkantoor. Dat is goedkoper en juridisch simpeler, aldus een woordvoerder. Klanten die internationaal opereren hebben zo met slechts één partij te maken: het hoofdkantoor van Deutsche Bank in Duitsland.

De 6 miljard euro aan deposito’s die zijn overgeheveld van Nederland naar Duitsland vallen voortaan onder het Duitse depositogarantiestelsel. Ook 9 miljard euro aan activa zijn de landsgrenzen overgegaan.

Het personeel is bovendien af van de Nederlandse bonuswetgeving, die de variabele beloning beperkt tot 20 procent van het vaste salaris. De Europese wetgeving, waar de werknemers nu onder vallen, maximaliseert de bonus op 100 procent.

Overname ABN-onderdelen

Met het sluiten van de Nederlandse dochter komt er voor Deutsche Bank een einde aan zes turbulente jaren. In 2010 betreedt de Duitse bankreus de Nederlandse markt als het voor 700 miljoen euro een aantal onderdelen overneemt van ABN Amro. De Nederlandse staat, dat na de nationalisatie eigenaar is van ABN, moet van Brussel enkele onderdelen afstoten.

Onder meer de Rotterdamse Hollandsche Bank Unie (HBU) en dertien regiokantoren van ABN Amro komen in Duitse handen. Deutsche Bank krijgt daarmee 34.000 nieuwe cliënten onder zijn hoede, voornamelijk uit het midden- en kleinbedrijf.

Mkb ander beestje

Dat is juist een doelgroep waar de Duitsers weinig ervaring mee hebben. Deutsche Bank richt zich op grote zakelijke klanten en denkt het mkb op dezelfde manier te kunnen bedienen. Maar dat blijkt een misrekening, concludeert het FD in een reconstructie. De bank staat te ver af van kleine ondernemers.

Een cruciale beslissing na de overname is daar debet aan: Deutsche Bank brengt de onderdelen van ABN Amro onder bij de divisie Global Transaction Banking, een reusachtige tak die wereldwijd actief is. Dat blijkt organisatorisch een miskleun: voor de wensen van tuinders, caféhouders en groenteboeren is onvoldoende aandacht.

Blunder online bankieren

Daarnaast zitten mkb'ers niet te wachten op ingewikkelde financiële producten en dure adviesdiensten, die Deutsche Bank wel weet te slijten aan grote multinationals. Kleine ondernemers willen internetbankieren en een goede klantenservice. Op dat vlak schiet Deutsche Bank tekort.

Als de Duitse bank in 2012 de ABN-systemen afsluit en zakelijke klanten migreert naar het eigen internationale platform regent het klachten. Inloggen is dagenlang problematisch en de helpdesk raakt overbelast. Achteraf blijkt dat de nieuwe systemen onvoldoende zijn getest voor de migratie: een tekort aan serverruimte betekent dat Deutsche Bank het verkeer niet aan kan, waardoor online bankieren traag is.

De problemen zijn relatief snel opgelost, maar de deuk in de toch al fragiele reputatie van Deutsche Bank bij mkb'ers is onherstelbaar. Ondernemers doen op grote schaal hun beklag in de media over de problemen. Ondernemers die sowieso al niet zaten te wachten op een overstap; ze waren jarenlang tevreden met ABN Amro als huisbank.

Mkb'ers bij grof vuil gezet

Het kost Deutsche Bank veel geld om de problemen in Nederland recht te breien. Vorig jaar is er dan wel een nettowinst van 54 miljoen euro geboekt, in de jaren sinds de overname bedragen de totale verliezen 1,3 miljard euro. De kredietcrisis speelt daarbij een grote rol. Deutsche Bank krijgt de middelgrote en kleine bedrijven in handen op het moment dat het economisch minder gaat. Dat vertaalt zich in lagere winsten.

In 2013 gaat Deutsche Bank over tot een rigoureuze maatregel: het zet duizenden ondernemers aan de kant. Zestienduizend mkb'ers en tweeduizend zelfstandigen moeten op zoek naar een andere bank. Ook die operatie verloopt niet al te soepel: veel mkb'ers kunnen niet bij andere grootbanken terecht. Deutsche Bank geeft maandenlang geen duidelijkheid en dat komt de bank opnieuw op negatieve publiciteit te staan.

Uiteindelijk lukt het Deutsche om voor twee derde van de zakelijke klanten een nieuwe bank te vinden. Het pad naar het beëindigen van de activiteiten in ons land is dan al ingezet. Met het teruggeven van de bankvergunning sluit Deutsche Bank definitief het Nederlandse hoofdstuk. Een hoofdstuk dat samen met het witwasschandaal in Rusland, de Liborfraude, het overtreden van handelssancties en het aansmeren van ondeugdelijke hypotheken voor een grote smet op het imago heeft gezorgd.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl